ਪੱਤਰਕਾਰ `ਡੂਮ` ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਤੋਂ ਵਿਹਲੇ ਹੋਏ

ਸੁਖਨੈਬ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ
ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਘਰਾਣਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪੈਦਾ ਰਵਾਇਤ ਨਾਲ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਸਵਾਰਥਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ।
ਇਸਦਾ ਜਲਵਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਉਭਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ । ਪੱਖਪਾਤੀ ਚੋਣ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ , ਚੋਣ ਸਰਵੇ ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ
ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕੁਝ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਸੋਹਲੇ ਗਾਉਣ ਦੀਆਂ ਬਕਾਇਦਾ ਹਦਾਇਤਾਂ ਸਨ। ਇਲੈੱਕਟਰੋਨਿਕ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਜੋ ਕੁਝ ਕੀਤਾ ਸਭ ਨੇ ਅੱਖੀ ਵੇਖਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ ਨੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਜਿੱਡੀ ਖ਼ਬਰ ਲਵਾਉਣੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹੇ ਹੀ ਪੈਸਿਆਂ ਦਾ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਸੀ ।
ਇਹਨਾਂ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕਵਰੇਜ਼ ਹੋਈ ਹੈ ਉਹ ਫਰਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਰੱਖ ਕੇ ਸਵਾਰਥਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿ ਕੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਨੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਉਦੋ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਦੋਂ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਨੋਟਿਸ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਨੋਟਿਸਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਪ੍ਰਵਾਹ ਹੈ । ਜੇਕਰ ਆਪਣਾ ਕੁਝ ਵਿਗੜਨ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੀਡੀਆ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦਾ ਹੀ ਕਿਉਂ ?
ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ 29 ਜਨਵਰੀ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਚੋਣ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਸਬੰਧੀ ਆਖਰੀ ਭੇਜਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੁੱਕਰ ਹੈ ' ਡੂਮ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਤੋਂ ਖਹਿੜਾ ਛੂਟਿਆ ।" ਮੈਂ ਪੀਲੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਤੱਕ ਤਾਂ ਸੁਣਿਆ ਸੀ ਪਰ ਡੂਮ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਬਾਰੇ ਸੁਣਕੇ ਕੰਨ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਮੱਥਾ ਠਣਕਿਆ ।
ਪੱਤਰਕਾਰ ਮਿੱਤਰ ਡੂਮ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਬਾਰੇ ਬੋਲਦਾ ਹੋਇਆ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸੋਹਲੇ ਗਾਉਣ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਹੋਇਆ । ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਮਿਰਾਸੀਆਂ ਵਾਂਗੂੰ ਬਿਨਾ ਗੱਲੋਂ ਸੋਹਲੇ ਗਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ।
ਅਖਬਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਕਾਇਦਾ ਹਦਾਇਤਾਂ ਸਨ ਕਿ ਕਿਸੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਲਾਉਣੀ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਖੂਬੀਆਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਰੱਖਣਾ । ਪਤਾ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰਾਂ ਦੇ ਬੈਠੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਅਦਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਤੇ ਮੋਟੀ ਕਮਾਈ ਜਾ ਮਿਹਨਤਾਨਾ ਲੈਂਦੇ ਰਹੇ । ਇਹ ਮਿਹਨਤਾਨਾ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸੁਰੂ ਹੋ ਕੇ 10 ਲੱਖ ਤੱਕ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ । ਇਹ ਕਿਸਮ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੱਜਣਾਂ ਦੀ ਆਪਣਾ ਤਰਕ ਸੀ ਕਿ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਖਤੀ ਕਾਰਨ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਤਾਂ ਥੋੜੇ ਮਿਲੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਸਾਡਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵੀ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ।
ਇਲੈਕਟਰੋਨਿਕ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੈਨਲ ਤੇ ਖ਼ਬਰ ਹਮੇਸਾ ਹੀ ਇਹ ਆਉਂਦੀ ਹੈ । " ਬਾਦਲ ਬਾਦਲ ਬਾਦਲ , ਛੋਟਾ ਬਾਦਲ ਵੱਡਾ ਬਾਦਲ ਆਦਿ । ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਹ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪਰ ਜਦੋਂ ਬਾਕੀ ਕੁਝ ਚੈਨਲਾਂ ਨੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਤੀਆਂ ਬੇਨਕਾਬ ਕੀਤੀਆਂ ਤਾਂ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਉਹ ਚੈਨਲ ਅਤੇ ਅਖਬਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਮਿਲੇ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ । ਪਰ ਪੀਟੀਸੀ ਚੈਨਲ ਦੀ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਤੇ ਜਾਰੀ ਹੋਏ ਨੋਟਿਸ ਨੇ ਪੀਟੀਸੀ ਦਾ ਕੀ ਕਰ ਲਿਆ ।
ਕੁਝ ਅਖਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਟੀ ਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ਨੇ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਵੀ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਮਸਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਯਾਦ ਕਰਾਏ ।
ਕੁਝ ਟੀ ਵੀ ਚੈਨਲਾਂ ਨੇ ਨਿਰਪੱਖ ਚੋਣ ਸਰਵੇਖਣ ਵੀ ਕੀਤੇ । ਪਰ ਨਾਲ ਦੀ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਚੈਨਲਾਂ ਅਤੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਤੋਂ ਸੱਚਾਈ ਤੋਂ ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਕੁਝ ਸਰਵੇ ਨਸ਼ਰ ਕਰਕੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਦੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ।
ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਡੰਡਾ ਕਾਫੀ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਚੱਲਿਆ ਅਤੇ ਅਖਰੀਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ ਫਿਰ ਸਿੱਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ' ਹਮ ਨਹੀਂ ਸੁਧਰੇਗੇ ।' ਜਿਸਦੀ ਜਿੰਨੀ ਵਾਹ ਲੱਗੀ ਉਹਨੀ ਹੀ ਚੋਣ ਜ਼ਾਬਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਲਗਾਤਾਰ ਸਾਸਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅਮਨ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਸਥਿਤੀ ਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੇ ਜਾਣ ਖਿਲਾਫ਼ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਲਾਹੁਣਯੋਗ ਸ਼ਖਤੀ ਨੇ ਹਰੇਕ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਇਹ ਕਢਵਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਚੋਣ ਜ਼ਾਬਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੀ ਰਹੇ ।